پروتکل TFTP چیست؟

یک وسیله ارتباطی کاملاً ضروری مشترک هنگام تبادل داده بین دو سیستم رایانه ای در یک شبکه است. یکی از ساده ترین پروتکل هایی که به طور خاص برای این منظور تهیه شده است ، پروتکل TFTP مخفف عبارت Trivial File Transfer Protocol می باشد که در پیشرفت اینترنت نقش مهمی ایفا کرده است. در این مقاله قصد داریم پروتکل TFTP را بررسی کنیم.

TFTP چیست؟

پروتکل انتقال TFTP پروتکل بسیار ساده مشتری – سرور است که انتقال فایل ها را در شبکه های رایانه ای مدیریت می کند. مشخصات اصلی TFTP در ژوئن ۱۹۸۱ در RFC 783 منتشر شد. استاندارد فعلی در سال ۱۹۹۲ در RFC 1350 منتشر شده است. به طور پیش فرض ، پروتکل TFTP بر اساس پروتکل حمل و نقل ساده UDP ( پروتکل داده های کاربر ) که امکان ارسال داده ها را فراهم می کند. بین شرکای ارتباطی بدون به اشتراک گذاشتن یک اتصال ثابت. همچنین اجرای TFTP بر اساس پروتکل های دیگر امکان پذیر است.

پروتکل انتقال فایل بسته گرا ، که بخشی از خانواده پروتکل TCP / IP است ، به طور ویژه طراحی شده است تا در حد امکان کوچک و آسان باشد. در نتیجه ، این روش ها فقط خواندن / نوشتن فایل ها یا نامه از طریق سرور را شامل می شود. بر خلاف همتای معروف FTP ( پروتکل انتقال پرونده ) ، TFTP نمی تواند فهرست ها یا مجوزها را از طریق chmod لیست کند. TFTP از درگاه ۶۹ برای درخواست استفاده می کند. متعاقباً ، ارتباط از طریق شماره پورت اختصاص داده شده ( بین ۱۰۲۴ تا ۶۵۵۳۵ ) برقرار می شود ، که سرور TFTP در قالب TID ها ( شناسه انتقال ) به مشتری درخواست کننده ارسال می کند.

مزایا و معایب TFTP

مزیت TFTP در درجه اول به دلیل سادگی آن است. این پروتکل برای ایجاد امکان خواندن و نوشتن پرونده ها طراحی شده است و بدون نیاز به ایجاد ارتباط بین مشتری و سرور ، این نقش را برآورده می کند. در نتیجه ، پروتکل TFTP نه تنها به راحتی قابل اجرا است ، بلکه راه را برای انتقال سریع فایل هموار می کند. شناسه های انتقال فردی (TID) و شماره های منحصر به فرد بلوک داده اطمینان حاصل می کنند که گیرنده پرونده را به طور کامل دریافت می کند.

با این وجود ، عدم رمزگذاری یا مکانیسم کنترل تأیید اعتبار / دسترسی ، ارسال پرونده های حساس از طریق TFTP را بسیار خطرناک می سازد ، بنابراین باید از گزینه های مطمئن تر مانند FTP پیچیده تر استفاده کرد. علاوه بر این ، حذف و تغییر نام پرونده ها در بسیاری از سرورهای TFTP مجاز نیست.

کاربرد های پروتکل TFTP

از این پروتکل معمولا برای انتقال خودکار فایل های Boot و تنظیمات دستگاه هایی از قبیل روتر و سویچ در شبکه های محلی استفاده می شود.

یکی از مصارفی که TFTP سرور ها برای ما دارند Boot کردن دستگاه هایی مانند روتر ها و سویچ ها می باشد که حافظه مناسبی برای ذخیره سازی اطلاعات ندارند.

TFTP یکی از اساسی ترین قسمت های پروتکل PXE بر روی کارت های شبکه می باشد که امکان دریافت آدرس IP و Boot شدن سیستم قبل از رسیدن به سیستم عامل را فراهم می کند.

Firmware پروتکل PXE در داخل حافظه ROM یا NVRAM کارت های شبکه امروزی قرار گرفته است.

یکی دیگر از کاربرد های TFTP در شبکه این است که شما می توانید به راحتی با استفاده از یک ترمینال ساده یا یک Thin Client با سرور TFTP ارتباط برقرار کنید و فایل های کوچک را به راحتی بین این دو دستگاه رد و بدل کنید.

معمولا برای بروز رسانی Firmware های دستگاه هایی مثل IP Phone ها یا Router ها می توانید Image آن ها را درون TFTP سرور قرار بدهید و از طریق آن Firmware دستگاه را بروز کنید.

بسیاری از نرم افزار هایی که قبل از Boot شدن سیستم عامل قابلیت استفاده از شبکه را دارند مانند Solaris Jumpstart یا Symantec Ghost و از همه معروف تر سرویس WDS شرکت مایکروسافت برای رسیدن به مرحله نصب سیستم عامل تحت شبکه یا مواردی از این قبیل یک Kernel ساده را از طریق TFTP سرور Load می کنند تا بتوانند فرآیند های خود را ادامه دهند.

همچنین TFTP سرور برای نگهداری فایل های تنظیمات روتر های سیسکو نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

TFTP اولین بار در سال 1980 مورد استفاده قرار گرفت و Extension های مختلفی از این پروتکل نیز ارائه شد.

TFTP بر اساس یک پروتکل قدیمی تر به نام EFTP بنا گذاشته شد.

به دلیل عدم داشتن تمهیدات امنیتی برای این پروتکل به دلیل نداشتن هرگونه سیستم احراز هویت استفاده از این پروتکل بسیار خطرناک است به گونه ای که فقط و فقط پیشنهاد می شود از TFTP در شبکه های داخلی و خصوصی استفاده شود و به هیچ عنوان در شبکه های عمومی از  TFTP استفاده نشود.

TFTP ذاتا برای کامپیوتر هایی طراحی شده بود که حافظه و فضای لازم برای راه اندازی سرویس FTP را نداشتند.

امروزه تمامی دستگاه های شبکه ای از قبیل روتر و سویچ و امثال این ها از این پروتکل پشتیبانی می کنند.

روش کارکرد پروتکل TFTP

با توجه به اینکه TFTP نسخه ساده شده ای از FTP به حساب می آید بنابراین ساختار کاری تقریبا مشابه FTP دارد. ساختار کاری TFTP نیز به شکل Client Server می باشد و ارتباطی که بین دو دستگاه در شبکه برقرار می شود. از طریق TFTP Client فایل ها می توانند از TFTP سرور دانلود و یا به داخل TFTP سرور آپلود شوند.

TFTP از UDP برای انتقال داده ها استفاده می کند. TFTP Client ها به صورت خط فرمانی در اکثر سیستم عامل های امروزی از قبیل ویندوز و لینوکس و MAC تعبیه شده اند اما کنسول های گرافیکی TFTP Client نیز امروزه به صورت رایگان در اینترنت قرار دارد که می توانید آن ها را دانلود و استفاده کنید. سیستم عامل های مایکروسافت به صورت ذاتی بر روی خود TFTP سرور ندارند اما سیستم عامل های دیگر از قبیل بینوکس و Mac OSX بر روی خود TFTP سروری به نام TFTPD را دارند که البته معمولا به صورت پیش فرض غیر فعال شده است.

شما می توانید به راحتی با استفاده از ابزار های رایگان راه اندازی TFTP سرور که در اینترنت برای ویندوز وجود دارد این سرویس را به راحتی با در نظر گرفتن موارد امنیتی راه اندازی کنید ، سه نوع از بهترین نرم افزار های رایگان راه اندازی TFTP سرور روی سیستم عامل ویندوز به شرح زیر هستند :

• Solar winds Trivial File Transfer Protocol (TFTP) server

• tftpd32 Trivial File Transfer Protocol (TFTP) server

• Open Trivial File Transfer Protocol (TFTP) server

شرکت مهندسی رساتلکام ، ارائه دهنده ی خدمات فناوری ارتباطات و اطلاعات ، اعم از راه اندازی و اجرای تمامی سرویس های شبکه های کامپیوتری در آذربایجان شرقی و تبریز می باشد.

جهت مشاوره رایگان با کارشناسان ما در ارتباط باشید.